Rusya ve Ukrayna'dan İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi Hakkında

Bilindiği üzere ihracat bedellerinin yurda getirilmesine ilişkin işlemler; Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 1567 Sayılı Kanun, Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar, söz konusu Karara İlişkin 2018-32/48 sayılı Tebliğ ve TCMB İhracat Genelgesi kapsamında tesis edilmektedir.

Bilindiği üzere, ihracat bedellerinin fiili ihraç tarihinden itibaren 180 gün içinde yurda getirilmesi zorunludur. İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresinin vade bitiminden itibaren 90 günü geçmemesi gerekmektedir.

Ayrıca 03.01.2022 tarihi itibariyle İBKB’ ye (İhracat Bedeli Kabul Belgesi) veya DAB’ a (Döviz Alım Belgesi) bağlanan ihracat bedellerinin %25'inin İBKB’yi veya DAB’ı düzenleyen bankaya satılması; söz konusu bedellerin de bankaca Merkez Bankası tarafından işlem günü için geçerli olduğu ilan edilen döviz alış kuru üzerinden aynı gün Merkez Bankasına satılması ve Merkez Bankasının banka nezdindeki hesabına aktarılması gerekmektedir. %25’lik döviz satış tutarı İBKB’ye bağlanacak tutar üzerinden hesaplanmaktadır.

Bu defa T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığının 07.04.2022 tarihli talimatı ile İhracat Genelgesi’ne eklenen Geçici 1. Madde ile Ukrayna ve Rusya’ya gerçekleştirilmiş veya gerçekleştirilecek ihracat işlemleriyle ilgili olarak ihracat bedelleri döviz cinsinden beyan edilmiş olsa dahi Türk Lirası olarak da kabulü mümkün kılınmıştır. Buna göre bu iki ülkeye yapılan ihracata ilişkin bedeller yabancı para cinsinden beyan edilmiş olsa bile bu bedeller Türk Lirası olarak da yurda getirilebilecek ve dolayısıyla bedelin %25 inin TCMB’na satışına ilişkin bir zorunluluk da olmayacaktır.

Diğer yandan İhracat Genelgesi’nin 9. Maddesi uyarınca peşin bedel ve alıcı firma prefinansmanı dışında ihracat bedelinin Türk lirası olarak kabulü de mümkün olup bunun için satış sözleşmesi, akreditif mektubu veya banka garanti mektubunda bedelin Türk lirası olarak tahsil edileceğinin beyan edilmiş olması veya alıcıya gönderilecek faturanın Türk lirası olarak düzenlenmiş ya da GB’nin 22 nci hanesinde Türk Lirası olarak beyan edilmiş olması gerekir.

Türk lirası olarak tahsil edileceği beyan edilen ihracat bedelinin kısmen veya tamamen döviz olarak kabulü halinde GB'nin 22 nci hanesinde kayıtlı Türk lirası tutar; GB'nin düzenlendiği tarih ile bedelin bankaya getirildiği tarihteki Merkez Bankası döviz alış kurlarından lehe olanı esas alınarak kabul edilecek döviz cinsine çevrilir.