AB'nin tekstil stratejisi modayı nasıl dönüştürecek?

AB Komisyonu'nun Tekstile ilişkin 2030 Vizyonu, geri dönüştürülebilirlik dikkate alınarak üretilmeyen ürünlerin altı yıl içinde AB pazarında satılmaması gerektiği anlamına geliyor.

AB’nin Sürdürülebilir ve Döngüsel Tekstiller Stratejisi, 2030 yılına kadar AB’de satılan tüm tekstil ürünlerinin uzun ömürlü, geri dönüştürülebilir, mümkün olduğunca geri dönüştürülmüş liflerden yapılmış, tehlikeli maddelerden arındırılmış ve sosyal haklara ve çevreye saygı gösterilerek üretilmiş olmasını sağlamak için somut eylem planlarını içeren bir plan ortaya koyuyor.

Avrupa Komisyonu'nun Turizm ve Tekstiller Birimi (DG GROW) başkanı Marie-Hélène Pradines yaptığı konuşmada tasarım aşamasından üretime kadar sürdürülebilirlik ve döngüselliğin rehber ilkeleri olduğunu, geri dönüştürülebilirlik göz önünde bulunarak tasarlanmayan ürünlerin 2030’dan sonra AB pazarına satılmaması gerektiğini vurguladı.

Avrupa Komisyonu’nun Atıklardan Kaynaklara Dönüşüm Birimi başkan yardımcısı Karolina D'Cunha ise ürün tasarımının ele alınmasının önemine değinerek bunun özellikle atık yönetimi açsından da önemli olduğunu, zira tekstil ürününe dahil edilen toksit maddelerin ürün kullanım ömrüne ulaştığında soruna yol açacağını vurguladı. AB'nin Atık Çerçeve Direktifi, üye devletleri AB pazarında ürün satan tüm şirketlerin kaydını oluşturmakla da görevlendiriyor. D'Cunha, bu üreticilerin "genişletilmiş üretici sorumluluğu"na sahip olacağını ve tekstil atık yönetimi maliyetine finansal katkıda bulunmak zorunda kalacaklarını açıkladı.

Bu ücret, "eko modüle edilmiş" olacak, yani bir ürün ne kadar tekrar kullanılabilir veya geri dönüştürülebilirse, ücret o kadar düşük olacak. Bu, moda şirketlerini döngüsel modellere geçmeye teşvik edecek.

Vizyonun bir diğer endişesi ise, kullanılan tekstil atıklarının AB dışındaki ülkelere ihraç edilmesi ve genellikle bu ülkelerde çöplüklere atılması sorunu oldu. D'Cunha, sorumluluk programlarından elde edilen ücretlerin, gönderilen sevkiyatların atık olup olmadığını doğrulamak için denetimlerin finansmanında da kullanılacağını söyledi.

MEP Alessandra Moretti'nin politika danışmanı Alessandra Moser İSE 2030 düzenlemelerinin moda endüstrisinin fosil yakıtlara olan bağımlılığını azaltmaya yardımcı olacağını vurgularken Dijital Ürün Pasaportlarının da tüketicilere bir ürünün nasıl üretildiği ve fosil yakıt içerip içermediği hakkında bilgi verecek olması nedeniyle döngüselliği teşvik etmede "kritik bir rol" oynayabileceğini ekledi.