Modada Geri Dönüşüm Ekonomisi Niçin Yararlı ve Gerekli

Dünya hazırgiyim ve moda sektöründe geri dönüşüm ekonomisi ve döngüsellik (circularity) giderek daha fazla yayılırken, bu sistemi uygulayan markalar sistemin maliyetlerinden daha fazla yarar görmektedir. Geri dönüşüm iş modeli uygulayan hazırgiyim perakende firmaları müşteri sadakatini de artırmaktadır nitekim tüketiciler giderek daha fazla bilinçli hale gelmektedir.

PA Danışmanlık Grubu tarafından yapılan “Keeping Customer Connections” (Müşteri Bağlantılarını Korumak) isimli araştırmaya göre moda ve hazırgiyimde geri dönüşüm modeli stratejik biçimde uygulanırsa firmayı baştan aşağı olumlu yönde etkilemektedir. Aynı araştırmaya göre geri dönüşüm iş modeli uygulayan firma ve markalar dünya genelinde 700 milyar dolara kadar tasarruf sağlayabilirler. ABD genelinde hane başına ortalama 7 bin dolar değerinde kullanılmayan fazla hazırgiyim ürünü olduğu düşünüldüğünde ülke ekonomisine 875 milyar dolar geri kazandırılabilecek bir potansiyel olduğu görülmektedir. İngiltere’de ise 1 ton kullanılmış giysi bağışının ortalama 1,975 dolar ekonomik değer taşıdığı da göz önüne alınmalıdır.

Geri dönüşüm iş modeliyle ilgili olarak markaların kampanyaları bulunmaktadır. İngiliz Marks & Spencer, kullanılmış kendi markası olan ürünlerini İngiltere’de 5 pound karşılığında, diğer ülkelerde değişen para karşılıklarıyla, geri almakta ve geri dönüşümde kullanılmak üzere üretime göndermektedir. Müşteriler genelde ellerindeki giymedikleri kullanılmış ürünleri vermekten kaçınmamakta ancak sembolik de olsa karşılığında ekonomik bir ödül-teşvik istemektedir.

Geri dönüşüm modelini yaygın olarak uygulayan diğer küresel bir marka da H&M’dir. H&M de kullanılmış hazırgiyim ürünleri bağışı karşılığında müşterilerine İngiltere’de 5 pound değerinde hediye çeki vermekte, diğer ülkelerde de yerel para birimleri değerinde hediye çeki verilmektedir. H&M’de Marks & Spencer’dan farklı olarak kendi markası dışında kullanılmış hazırgiyim ürünleri bağışı da kabul edilmektedir. H&M bu ürünleri geri dönüşüm için üretime göndermekte ve yeni ürünleri olarak raflara gelmektedir. H&M 2013 yılından beri kullanılmış giysi toplamakta olup geçtiğimiz 5 yıllık dönemde 60 bin ton kullanılmış hazırgiyim ürünü toplanmıştır. Toplanan kullanılmış hazırgiyim ürünlerinin 300 milyon tişört üretilebilecek kadar kumaşa denk olduğu belirtilmektedir.