Hindistan hazır giyim sektörü Bangladeş'teki çalkantılardan faydalanabilir mi?

Asya’nın yükselişi büyük ölçüde tekstil & hazır giyim sektörü sayesinde şekillenirken kıta genelinde tişört ve pantolon üretimi milyonlarca insanı tarlalardan fabrikalara çekmişti. Bu süreci en iyi yansıtan ülkelerden Bangladeş ilk ihracat odaklı üretim fabrikasını 1978’de bir Güney Kore firması ile ortaklaşa kurarken bugün sektör çoğunluğu kadın yaklaşık 4 milyon kişiyi istihdam ediyor ve GSYİH’nin %10’unu oluşturuyor.

2023 sonunda Bangladeş Çin’in ardından dünyanın en büyük 2. giyim ihracatçısı olarak kayıtlara geçse de son aylarda sektör zor günler geçiriyor. Ülkede protestoların şiddetle bastırılması ve sokağa çıkma yasağı uygulamaları ekonomik faaliyetleri yavaşlatırken Başbakan Şeyh Hasina’nın istifasına yol açan huzursuzluk ortamı devam ediyor. Ayrıca ülkede yaşanan elektrik kesintileri ve gaz sıkıntıları fabrikaların üretim kapasitesini düşürürken genel giyim ihracatının da %10-20 aralığında düşmesi bekleniyor.

Hindistan dünyanın en büyük ikinci pamuk üreticisi olmasına rağmen sektörde Bangladeş’in arkasında yer alıyor. Fakat Bangladeş’teki huzursuzluklardan dolayı bazı siparişler Hindistan’a kaymaya başlamış durumda. Yine de Bangladeş’in rakiplerine kıyasla hala büyük avantajlara var. İş gücü maliyetleri diğer yerlere göre daha düşük, Avrupa pazarlarına tercihli erişim hakkına sahip ve en önemlisi tekstil üretimindeki köklü geçmişi, büyük siparişleri yönetme yeteneğini arttırıyor.

Hindistan’ın şu aşamada Bangladeş ile rekabet edecek bir kapasitesi yok. Hindistan’ın politikaları ise iş gücü yoğun tekstil sektöründen ziyade sermaye yoğun sektörleri teşvik etmeye odaklanmış durumda. 2016 ve 2023 yılları arasında Hindistan’ın giyim ihracatının değeri %15 düşerken, Bangladeş’in aynı dönemdeki ihracatı %63 artmış durumda. Hindistan’ın korumacı politikaları bu düşüşün ana nedeni olarak görülürken 2017'den bu yana tekstil ve giyim üzerindeki ithalat tarifeleri, yerel üreticilerin kullandığı ara girdiler de dahil olmak üzere, 13 puan artarak üreticiler için maliyetleri yükseltti.

Hem Bangladeş hem de Hindistan, önümüzdeki yirmi yıl içinde gelişmiş ülkeler olmayı hedefliyor ve bu da daha çeşitli ve karmaşık bir ekonomik yapı inşa etmeyi gerektiriyor.